Suriyeli Sığınmacılar ve İnsani Yardım Programları: AB Fonlarının Denetimi Sorunsalı ve Çözüm Önerileri

Giriş

Türkiye, yaklaşık 4 milyon sığınmacı ile dünyada zorla yerinden edinmiş en fazla göçmene ev sahipliği yapan ülkelerin başında gelmektedir. 1980 ve 1990’larda Irak’taki çatışmalardan dolayı yaşanan kitlesel göçün ardından 2011 yılında Suriye’deki çatışmalardan kaçan kitlelerin Türkiye’ye göç etmesi küresel düzeyde göç yönetimi tartışmalarının yaşanmasına yol açmıştır. Ankara ile AB arasında yaşanan tartışmalar insani sorumluluğun paylaşımı ilkelesini öne çıkartmasına karşın, AB’nin hem fon veren hem fonu dağıtan hem de denetleyen aktör olarak sahada ana oyuncu olarak varlığını sürdürme çabası evrensel düzeyde kabul gören bir çok ilkenin de uygulanmamasıyla sonuçlanmıştır. Bir diğer deyişle fonu veren aktörün fonun kullanımı ve denetimi de tek başına yapma girişimi, bir yandan uluslararası kuruluşlara olan güveni zedelerken diğer yandan da Türkiye’nin insancıl göç yönetim politikasının sekteye uğramasına yol açmıştır. Hesapverilebilirlik, şeffaflık, denetlenebilirlik, gözlemlenebilirlik, kamu ile koordinasyon ve fonun ihtiyaç sahiplerine ulaşımı gibi bir çok alanda uluslararası kurumların başarısız bir yönetim sergilediği bu raporda örnek çözümlemelerle ileri sürülmektedir